ساعت کاری: 09:00 صبح تا 16:00 بعد از ظهر
مرکز تخصصی آموزش جوشکاری و بازرسی جوش فنی و حرفه ای
مرکز کرج : بلوار تربیت مربی مرکز ITC دپارتمان جوشکاری و متالوژی
فهرست مطلب
Toggleجوشکاری آرگون، که به آن جوشکاری تیگ (TIG) نیز گفته میشود، یکی از دقیقترین و باکیفیتترین روشهای جوشکاری است که کاربرد فراوانی در صنایع مختلف دارد. با این حال، متاسفانه باورهای غلط و شایعاتی نیز پیرامون آن شکل گرفته که میتواند باعث نگرانی جوشکاران شود. در این مقاله، به بررسی و رد 7 مورد از رایجترین این باورهای غلط میپردازیم. هدف ما این است که با ارائه حقایق علمی، به شما کمک کنیم تا با آگاهی کامل، ایمن و حرفهای جوشکاری کنید و حتی به فکر آموزش جوشکاری آرگون بیفتید و از این مهارت ارزشمند بهرهمند شوید.
این یکی از رایجترین و نگرانکنندهترین باورهای غلط در میان جوشکاران، به خصوص جوانان، است. تصور کنید جوشکاری با سالها تجربه، به دلیل این باور غلط، از ادامه کار منصرف شود. این شایعه نه تنها بیاساس است، بلکه میتواند استعدادهای زیادی را از ورود به این صنعت بازدارد و نگرانیهای بیموردی را برای شاغلین این حرفه ایجاد کند. این باور هیچ پشتوانه علمی یا پزشکی ندارد.
هیچ مدرک علمی یا پزشکی معتبری وجود ندارد که نشان دهد جوشکاری آرگون یا هر نوع جوشکاری دیگری، باعث عقیم شدن در مردان یا زنان میشود. اشعههای فرابنفش (UV) و مادون قرمز (IR) تولید شده در جوشکاری، در صورت عدم استفاده از محافظ مناسب، میتوانند به پوست و چشم آسیب برسانند، اما تأثیری بر سیستم تولید مثل ندارند. حرارت تولید شده نیز موضعی است و به اندازهای نیست که بر اندامهای داخلی تأثیر بگذارد.
این باور نیز مانند عقیم شدن، در میان برخی افراد رواج دارد. شاید به دلیل مشاهده جوشکارانی که به دلیل سن یا عوامل دیگر دچار ریزش مو شدهاند، این تصور غلط شکل گرفته باشد. برخی فکر میکنند اشعههای جوشکاری یا دود آن میتواند به فولیکولهای مو آسیب برساند و باعث ریزش مو شود. این نگرانی میتواند بر روحیه جوشکاران تأثیر منفی بگذارد.
اشعههای UV و IR که در جوشکاری تولید میشوند، تأثیری بر فولیکولهای مو یا چرخه رشد مو ندارند. ریزش مو دلایل بسیار متنوعی دارد که عموماً شامل عوامل ژنتیکی، هورمونی، استرس، تغذیه نامناسب، بیماریهای خاص یا مصرف برخی داروها میشود. جوشکاری هیچکدام از این عوامل را تحریک نمیکند. بسیاری از جوشکاران باتجربه، با موهای پرپشت و سالم، گواه این حقیقت هستند که جوشکاری هیچ تأثیری بر سلامت مو ندارد.
حتماً داستانهایی شنیدهاید از جوشکاری که فقط برای یک لحظه به قوس نگاه کرده و نابینا شده است. این داستانها اغراقآمیزند و باعث ترس بیمورد از جوشکاری میشوند. در حالی که خطرات چشمی در جوشکاری واقعی هستند، میزان و نوع آسیب در صورت یک لحظه نگاه کردن به قوس، اغلب با آنچه در این باور غلط مطرح میشود، متفاوت است.
نگاه کردن بدون محافظ به قوس جوشکاری قطعاً باعث “برقزدگی چشم” یا “آفتابسوختگی چشم” (Photokeratitis) میشود. این وضعیت بسیار دردناک است و علائمی مانند احساس شن در چشم، قرمزی، اشکریزش شدید و حساسیت به نور دارد. اما در اکثر موارد، این آسیب موقتی است و با استراحت و درمانهای ساده (مانند قطرههای چشمی) طی 24 تا 48 ساعت بهبود مییابد. کوری دائمی از یک بار برقزدگی بسیار نادر است، اما تکرار این اتفاق بدون محافظت میتواند به مشکلات جدیتر و طولانیمدت چشمی (مانند آب مروارید) منجر شود. استفاده از ماسک جوشکاری مناسب با فیلتر محافظ، حیاتی است.
برخی فکر میکنند اشعههای جوشکاری مانند اشعه ایکس، مستقیماً باعث سرطان میشوند. این در حالی است که خطر اصلی در جای دیگری نهفته است و تمرکز بر “اشعه” میتواند باعث نادیده گرفتن خطرات واقعیتر شود. این باور غلط میتواند جوشکاران را از خطرات اصلی غافل کند.
جوشکاری اشعه X تولید نمیکند. اشعههای اصلی تولید شده UV (فرابنفش) و IR (مادون قرمز) هستند. اشعه UV میتواند باعث سوختگی پوست و افزایش ریسک سرطان پوست (در صورت عدم محافظت) شود، اما خطر اصلی سرطان در جوشکاری مربوط به دود و بخارات سمی است که از فلزات و پوششهای آنها (مثل کروم ششظرفیتی در استیل ضدزنگ، نیکل، کادمیوم، روی در گالوانیزه) متصاعد میشوند. این ذرات ریز وارد ریهها شده و میتوانند باعث انواع سرطانهای ریه و سایر مشکلات تنفسی شوند. تهویه مناسب و استفاده از ماسک تنفسی فیلتردار، برای محافظت در برابر دود جوشکاری ضروری است.
شنیدهاید که گاز آرگون سمی است و باید از آن دوری کرد؟ این باور میتواند منجر به ترس بیمورد و عدم استفاده صحیح از این گاز حیاتی در جوشکاری آرگون شود. آرگون یک عنصر شیمیایی است و خواص آن با گازهای سمی کاملاً متفاوت است.
آرگون یک گاز بیاثر (Inert) است و به هیچ وجه سمی نیست. این گاز با سایر مواد واکنش نمیدهد و برای محافظت از حوضچه مذاب در برابر آلودگیهای جوی استفاده میشود. خطر اصلی آن در فضاهای بسته و بدون تهویه مناسب، این است که سنگینتر از هواست و میتواند اکسیژن هوا را جابجا کند و منجر به خفگی (Asphyxiation) شود. این اتفاق زمانی رخ میدهد که غلظت اکسیژن در محیط به زیر حد مجاز برای تنفس برسد. بنابراین، تهویه مناسب در محیط کار با آرگون، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بسیاری تصور میکنند جوشکاری آرگون (TIG) فقط برای کارهای هنری، جوشکاری ورقهای نازک و فلزات خاص مانند آلومینیوم کاربرد دارد و برای سازههای سنگین یا کارهای صنعتی با ضخامت بالا مناسب نیست. این باور، قابلیتهای گسترده این نوع جوشکاری را نادیده میگیرد.
درست است که جوشکاری TIG به دلیل دقت بالا و کنترل عالی بر حوضچه مذاب، برای جوشکاری مواد نازک و کارهای ظریف بسیار مناسب است. اما با تکنیکهای صحیح (مانند چند پاسکاری و استفاده از آمپر بالا)، میتوان قطعات ضخیم را نیز با کیفیت بالا و نفوذ کامل جوش داد. TIG برای جوشکاری فلزات خاص و حساس (مانند تیتانیوم، فولاد ضدزنگ، و آلیاژهای نیکل) در صنایع هوافضا، پزشکی و هستهای که نیاز به جوشهای بسیار تمیز و بدون عیب دارند، ایدهآل است، صرف نظر از ضخامت قطعه.
تصویری که از جوشکاران در ذهن برخی افراد نقش بسته، فردی بیمار و خسته است که دائماً در معرض خطر است. این باور میتواند باعث دلسردی افراد از ورود به این حرفه شود و تصویری منفی از یک شغل مهم و حیاتی ارائه دهد. اما آیا این تصویر واقعیت دارد؟
با رعایت اصول ایمنی، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) مناسب (ماسک جوشکاری با فیلتر خودکار، دستکشهای مقاوم، لباس محافظ، کفش ایمنی) و تهویه مناسب در محیط کار، خطرات جوشکاری به حداقل میرسد. جوشکارانی که به این اصول پایبند هستند، میتوانند زندگی سالم و طولانی داشته باشند. مشکلات سلامتی معمولاً ناشی از عدم رعایت ایمنی، بیتوجهی به خطرات واقعی و عدم استفاده از تجهیزات محافظتی است، نه خود جوشکاری. آموزش صحیح و آگاهی از خطرات، مهمترین عامل در حفظ سلامت جوشکار است.
همانطور که دیدیم، بسیاری از باورهای رایج درباره جوشکاری آرگون، ریشهای در واقعیت ندارند و بیشتر شایعه یا اغراق هستند. آگاهی از حقایق و رعایت اصول ایمنی، نه تنها از شما در برابر خطرات واقعی محافظت میکند، بلکه به شما امکان میدهد با اطمینان خاطر و بدون نگرانیهای بیمورد، از هنر و دقت جوشکاری آرگون لذت ببرید. با دانش درست، جوشکاری نه تنها یک شغل، بلکه یک مهارت ارزشمند و ایمن خواهد بود. همیشه به یاد داشته باشید که ایمنی حرف اول را میزند و اطلاعات صحیح، بهترین ابزار شماست.
خیر، این یک باور کاملاً غلط و بیاساس است. هیچ مدرک علمی یا پزشکی برای اثبات ارتباط بین جوشکاری و عقیم شدن وجود ندارد.
خیر، اشعههای UV و IR تولید شده در جوشکاری تأثیری بر فولیکولهای مو یا ریزش مو ندارند. ریزش مو دلایل دیگری مانند ژنتیک، استرس یا تغذیه دارد.
خیر، نگاه کردن بدون محافظ به قوس باعث "برقزدگی" (آفتابسوختگی چشم) میشود که بسیار دردناک و موقتی است و معمولاً ظرف 24 تا 48 ساعت بهبود مییابد. کوری دائمی از یک بار برقزدگی بسیار نادر است.
بله، دود و بخارات سمی حاصل از جوشکاری (به خصوص از فلزاتی مانند استیل ضدزنگ یا گالوانیزه) حاوی ذرات ریزی هستند که میتوانند وارد ریهها شده و خطر ابتلا به سرطان ریه و سایر مشکلات تنفسی را افزایش دهند. استفاده از تهویه و ماسک تنفسی ضروری است.
خیر، گاز آرگون سمی نیست و یک گاز بیاثر است. خطر اصلی آن در فضاهای بسته، جابجایی اکسیژن و ایجاد خطر خفگی است.
خیر، در حالی که TIG برای دقت و مواد نازک عالی است، با تکنیکهای صحیح و چند پاسکاری، میتوان قطعات ضخیم را نیز با کیفیت بالا و نفوذ کامل جوش داد.
خیر، اگر جوشکاران از تهویه مناسب، ماسک تنفسی فیلتردار و سایر تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنند، میتوانند از مشکلات تنفسی جلوگیری کرده و سلامت خود را حفظ کنند.
با استفاده از ماسک جوشکاری مناسب، دستکش، لباس محافظ، تهویه کافی در محیط کار و رعایت اصول ایمنی میتوانید از خطرات جلوگیری کنید.
ماسکهای جوشکاری خودتیره شونده (Auto-darkening) با قابلیت تنظیم تیرگی (Shade) و زمان پاسخگویی سریع، برای جوشکاری آرگون بسیار مناسب هستند.
خیر، خطرات جوشکاری آرگون برای زنان و مردان یکسان است و با رعایت اصول ایمنی و استفاده از تجهیزات حفاظت فردی مناسب، هر دو جنس میتوانند به صورت ایمن به این حرفه بپردازند.