امروزه تفاوت جوشکاری TIG با جوشکاری MIG و MAG یکی از سوالات مهم در صنعت جوشکاری است. بسیاری از جوشکاران تازه‌کار و حتی با تجربه همواره به دنبال درک تفاوت جوشکاری آرگون با جوشکاری CO2 هستند تا بتوانند بهترین روش را برای پروژه‌های خود انتخاب کنند. این سوال که “هر کدام از این فرایندها در کجا کاربرد دارد؟” همیشه ذهن متخصصان و کارفرمایان را به خود مشغول کرده است. در این مقاله جامع، قصد داریم با بررسی دقیق هر دو روش، تفاوت‌های اساسی آن‌ها را از جنبه‌های مختلف مانند کیفیت جوش، سرعت کار، هزینه و موارد کاربرد بررسی کنیم تا شما بتوانید آگاهانه‌تر تصمیم بگیرید.
جوشکاری MIG یا همان جوشکاری قوس فلزی با گاز محافظ (GMAW) از الکترود مصرفی برای جوش دادن دو قطعه فلز استفاده می‌کند. در مقابل، جوشکاری TIG یا جوشکاری قوس تنگستن با گاز محافظ (GTAW) نوعی جوشکاری الکتریکی است که از الکترود غیرمصرفی برای اتصال قطعات استفاده می‌کند. هر دو روش از جریان الکتریکی برای گرم کردن منطقه جوش تا تشکیل اتصال فلز مذاب استفاده می‌کنند.
اگرچه فرایند جوشکاری MIG و TIG مشابه هستند، اما تفاوت‌های کلیدی باعث منحصر به فرد شدن هر کدام می‌شود. این جزئیات ظریف، تأثیر قابل توجهی بر کیفیت نهایی جوش دارند.
مهم‌ترین تفاوت قابل مشاهده بین جوشکاری TIG و MIG در نوع الکترود آن‌هاست. در فرایند جوشکاری MIG از یک سیم الکترود مصرفی که به طور مداوم تغذیه می‌شود برای اتصال دو قطعه فلز استفاده می‌شود. در مقابل، جوشکاری TIG از الکترود تنگستن غیرمصرفی همراه با یک فلز پرکننده جداگانه استفاده می‌کند.
در حالی که می‌توانید جوشکاری MIG را تنها با یک دست انجام دهید، جوشکاری TIG نیازمند این است که مشعل TIG در یک دست و ماده پرکننده در دست دیگر باشد. اگرچه میله پرکننده دستی گاهی برای جوشکاران دردسرساز است، اما کنترل بیشتری را فراهم می‌کند زیرا می‌توانید ماده پرکننده را به طور دقیق در امتداد قوس الکتریکی اعمال کنید.
در جوشکاری TIG عمدتاً از آرگون خالص یا ترکیب آن با گاز محافظ غیر واکنشی دیگر مانند هلیوم یا نیتروژن استفاده می‌شود تا از آلودگی جوش جلوگیری شود. در مقابل، جوشکاری MIG معمولاً از ترکیب آرگون و دی‌اکسید کربن (CO2) استفاده می‌کند، زیرا این ترکیب نفوذ بیشتری را فراهم می‌کند که برای مواد ضخیم مناسب‌تر است.
یکی دیگر از تفاوت‌های کلیدی بین جوشکاری TIG با جوشکاری MIG در میزان مصرف گاز محافظ است. یک دستگاه جوش MIG معمولاً گاز را با سرعت 35 تا 50 فوت مکعب در ساعت مصرف می‌کند، در حالی که تورچ جوشکاری TIG به جریان گاز 15 تا 25 فوت مکعب در ساعت نیاز دارد.
تورچ یک جزء کلیدی است که شامل الکترود و گاز محافظ می‌شود. در تورچ‌های MIG، الکترود مصرفی است، در حالی که جوشکاری TIG از الکترود غیرمصرفی با قابلیت تغذیه جداگانه ماده پرکننده استفاده می‌کند.
اگرچه تجهیزات جوشکاری MIG و TIG هر دو می‌توانند از تورچ‌های خنک شونده با آب و هوا استفاده کنند، اما برای جوشکاری TIG به دلیل دمای بالاتر، تورچ خنک شونده با آب ترجیح داده می‌شود.
در جوشکاری MIG از منبع تغذیه DC (جریان مستقیم) استفاده می‌شود تا هم پایداری قوس الکتریکی تامین شود و هم نفوذ کافی در فلزات ایجاد گردد.
یکی از مزایای اصلی جوشکاری TIG، قابلیت استفاده از هر دو نوع منبع تغذیه AC (جریان متناوب) و DC (جریان مستقیم) است. انتخاب نوع منبع تغذیه به عواملی مانند جنس فلزات مورد جوشکاری، نوع قوس الکتریکی مورد نیاز و میزان پاشش در حوضچه مذاب بستگی دارد.
استفاده از فرایندهای جوشکاری TIG و MIG به شرایط مختلف بستگی دارد. برای انتخاب بهترین روش برای پروژه خود، شناخت دقیق مواد مورد استفاده ضروری است. اگرچه اکثر فلزات را میتوان با هر دو روش جوشکاری کرد، اما در برخی موارد یک روش برتری خاصی دارد.
از آنجا که این فلز از آلیاژهایی با رسانایی پایین تشکیل شده است، گرما را برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌کند. جوشکاری قوسی فولاد ضد زنگ نیازمند دقت بالا برای جلوگیری از ذوب بیش از حد است.
جوشکاری TIG گزینه ایده‌آل است زیرا می‌تواند گرده‌های باریک در حوضچه جوش ایجاد کند و از مناطق حساس فلز دور بماند. با این حال، در تولید انبوه ممکن است جوشکاری MIG مزایای بیشتری داشته باشد.
جوشکاری MIG انتخاب محبوبی برای جوشکاری فولاد نرم و چدن است، زیرا استفاده از آن آسان است، جوش‌های محکمی تولید می‌کند و نرخ رسوب‌گذاری بالایی دارد. اگرچه جوش MIG لزوماً ظاهر زیبایی ندارد، اما معمولاً اهمیت چندانی ندارد زیرا این فلزات اغلب تحت فرایندهای مختلف پوشش‌دهی سطح قرار می‌گیرند.
نکته مهم : در جوشکاری چدن از جوشکاری تیگ یا اصطلاحا جوشکاری آرگون نیز میتوان استفاده کرد.
کاهش تماس آلومینیوم خام با هوا بسیار مهم است زیرا می‌تواند با اکسیژن واکنش داده و اکسید آلومینیوم تشکیل دهد. جوشکاری TIG می‌تواند گرده‌های دقیقی ایجاد کند و تورچ جوشکاری آن برای برش لایه اکسیدی بهینه است. استفاده از جریان AC همچنین به تمیز کردن اکسید آلومینیوم روی سطح کمک می‌کند.
سایر فلزات مانند مس و تیتانیوم را میتوان با هر دو فرایند جوشکاری کرد، اما معمولاً جوشکاری TIG برای جوشکاری ورق‌های نازک‌تر آلومینیومی ترجیح داده می‌شود تا جوش‌های تمیز و بدون پاشش تضمین شود.
| نام فلز | MIG | TIG | STICK |
|---|---|---|---|
| فولاد نرم | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
| فولاد ضد زنگ | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
| آلومینیوم | ✔️ | ✔️ | |
| مس | ✔️ | ✔️ | |
| برنز | ✔️ | ✔️ | |
| آلیاژهای روی | ✔️ | ||
| تیتانیوم | ✔️ | ||
| چدن | ✔️ | ✔️ | |
| ضخامت مواد (زیر 200 آمپر) | 1mm - 10mm | 1mm - 6mm | 2mm - 10mm |
| گاز | هردو | مورد نیاز | هیچ کدام |
| دشواری | ●●◯ | ●●● | ●●◯ |
| سرعت جوش | سریع | آهسته | سریع |
قبل از انتخاب تکنیک جوشکاری مناسب برای پروژه خود، بهتر است نگاهی دقیق به مزایا و معایب جوشکاری TIG و MIG بیندازیم. آگاهی از این اطلاعات نه تنها به شما در تصمیم‌گیری کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود جوشکار بهتری شوید.
مزایا:
- کیفیت بالاتر جوش‌ها
- استفاده اختیاری از مواد پرکننده
- دقت بیشتر با کنترل پدال پایی
- قابلیت استفاده برای طیف گسترده‌ای از مواد
معایب:
- نیاز به سطح فلز کاملاً تمیز قبل از جوشکاری
- فرایند جوشکاری کُند
- نیاز به مهارت و تجربه بالا برای دستیابی به جوش‌های باکیفیت
- هزینه بالاتر تجهیزات و تعمیر و نگهداری
مزایا:
- سرعت بالای جوشکاری
- قیمت مناسب‌تر تجهیزات و دسترسی آسان به مواد مصرفی
- سهولت در ایجاد جوش‌های محکم
- امکان جوشکاری در زوایای دشوار
معایب:
- استحکام کمتر جوش‌ها نسبت به جوشکاری TIG
- کنترل دشوارتر گرده جوش
- عدم توانایی در جوشکاری فلزات نازک
- نیاز به محافظت در برابر گازهای متصاعد شده
| ویژگی | سرعت | هزینه | سهولت | استحکام | دقت | مواد ضخیم | مواد نازک |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| MIG | ✓ | ✓ | ✓ | ✕ | ✕ | ✓ | ✕ |
| TIG | ✕ | ✕ | ✕ | ✓ | ✓ | ✕ | ✓ |
جوشکاری MIG معمولاً برای فلزات ضخیم‌تر بهترین انتخاب است، زیرا نفوذ بالایی دارد و سیم تغذیه به طور مداوم به حوضچه جوش وارد می‌شود. این روش عمدتاً در ساخت مخازن تحت فشار و صنعت ساختمان استفاده می‌شود.
جوشکاری TIG برای مواد نازک که حساس هستند و مستعد نقص می‌باشند، ترجیح داده می‌شود. کاربردهای آن شامل اتصالات لوله، صنایع هوافضا و ساخت قطعات خودرو است.
فرایند جوشکاری TIG معمولاً کوتاه است، زیرا برای پروژه‌های فنی و دقیق مناسب‌تر است. برای کارهای طولانی‌تر، به‌ویژه در تولید انبوه، معمولاً از فرایند MIG استفاده می‌شود. این روش به دلیل پیچیدگی کمتر و هزینه‌های کلی پایین‌تر ترجیح داده می‌شود.
جوشکاری TIG برای پروژه‌هایی که نیاز به کنترل دقیق ورودی حرارت دارند، مناسب‌تر است. با این تکنیک جوشکاری، دستیابی به گرده‌های یکنواخت در حوضچه جوش آسان‌تر است. این روش برای کارهای هنری، پروژه‌های نمایشی و تعمیرات خودرو ایده‌آل است.
معمولاً از جوشکاری MIG برای جوشکاری سریع در مواردی که ظاهر جوش اولویت ندارد استفاده می‌شود. همچنین MIG برای فلزاتی که تحت پوشش‌دهی یا پس‌پردازش قرار می‌گیرند، انتخاب می‌شود.
جوشکاری TIG از طریق پدال پایی کنترل می‌شود و برای زوایا و بخش‌های قابل دسترس مناسب‌تر است. این روش بیشتر در کارهای کارگاهی یا میزکار، جایی که مواد در زاویه راحتی قرار دارند، کاربرد دارد.
جوشکاری MIG برای جوشکاری در زوایای دشوار ترجیح داده می‌شود، زیرا یک دست آزاد برای نگه داشتن و کنترل موادی که نیاز به جوشکاری دارند، در اختیار دارید.
| تفاوت‌های بین جوشکاری MIG و TIG | |
|---|---|
| جوشکاری MIG | جوشکاری TIG |
| 1. جوشکاری گاز بی‌اثر فلزی (MIG) از یک الکترود مصرفی استفاده می‌کند که به طور مداوم از یک سیم پیچ به منطقه جوش تغذیه می‌شود. | 1. جوشکاری گاز بی‌اثر تنگستن (TIG) از یک الکترود غیر مصرفی استفاده می‌کند (بنابراین در طول جوشکاری ثابت و دست نخورده باقی می‌ماند). |
| 2. خود الکترود ذوب می‌شود تا فلز پرکننده لازم را برای پر کردن شکاف ریشه بین فلزات پایه فراهم کند. | 2. در صورت لزوم، فلز پرکننده به طور اضافی با تغذیه یک میله پرکننده با قطر کوچک به داخل قوس تامین می‌شود. بنابراین فلز پرکننده به طور جداگانه تامین می‌شود. |
| 3. ترکیب فلز الکترود بر اساس فلز پایه انتخاب می‌شود. | 3. الکترود همیشه از تنگستن با سایر عناصر آلیاژی (مانند توریوم) ساخته می‌شود. |
| 4. برای جوشکاری همگن مناسب است. نمی‌توان آن را در حالت خودجوشکاری انجام داد زیرا پرکننده به طور ذاتی اعمال می‌شود. | 4. به ویژه برای حالت خودجوشکاری مناسب است. با این حال، میتوان آن را برای جوشکاری همگن یا ناهمگن نیز به کار برد. |
| 5. الکترود-پرکننده به شکل یک سیم با قطر کوچک (0.5 - 2 میلی‌متر) و بسیار بلند (چند صد متر) پیچیده شده در یک حلقه می‌آید. | 5. پرکننده جوشکاری TIG به طور معمول به شکل میله‌ای با قطر کوچک (1 - 3 میلی‌متر) و طول کوتاه (60 - 180 میلی‌متر) می‌آید. |
| 6. جوشکاری MIG معمولاً در قطبیت AC یا DCEP برای افزایش میزان رسوب پرکننده انجام می‌شود. | 6. جوشکاری TIG معمولاً در قطبیت AC یا DCEN برای افزایش عمر الکترود انجام می‌شود. |
از آنجا که هر دو روش جوشکاری TIG و MIG از گاز محافظ استفاده می‌کنند، بهتر است جوشکاری را در محیط‌های کنترل شده، به‌ویژه در داخل ساختمان یا مناطقی با باد کم، انجام دهید.
در شرایطی که امکان جلوگیری از باد وجود ندارد، می‌توانید از سیم‌های جوشکاری با هسته خاکستری استفاده کنید. خاکستر با قوس واکنش نشان می‌دهد و گاز محافظی را ایجاد می‌کند که جوش را حفاظت می‌کند. برای این کار، باید برخی پارامترهای ماشین را تنظیم کنید و به خاکستر باقی‌مانده توجه کنید.
جوشکاری MIG به دلیل فرآیند ساده‌اش، آسان‌تر برای یادگیری است. یک مبتدی می‌تواند به راحتی گرده‌های خوبی را در پروژه‌اش ایجاد کند. جوشکاری TIG نیاز به مهارت و تجربه بیشتری دارد زیرا این روش بیشتر چندجانبه و متنوع است.
آشنایی با هر دو روش به شما کمک می‌کند تا در انجام پروژه‌های مختلف، روش جوشکاری مناسب را انتخاب کنید.
پیشرفت‌های تکنولوژیکی به ربات‌ها امکان می‌دهد تا جوش‌های MIG و TIG را در صنعت تولید و مونتاژ تولید کنند. نسبت به جوشکاری دستی، ربات‌ها می‌توانند به طور مداوم و با دقت بالا جوش‌های یکنواخت را با سرعت بالا تولید کنند.
جوشکاران معمولاً برتری‌های جوشکاری MIG نسبت به TIG را بحث می‌کنند. هر دو روش مزایا و معایب خاص خود را دارند، اما هیچ‌کدام را به طور قطعی بهتر از دیگری نمی‌توان دانست.
ما معمولاً جوشکاری MIG را به دلیل سرعت و سهولت یادگیری آن تعمیم می‌دهیم، در حالی که جوشکاری TIG جوش‌های باکیفیت‌تری تولید می‌کند. با این حال، هر دو این بیانیه‌ها می‌توانند استثناهایی داشته باشند و انتخاب واقعاً بر پروژه‌ای که در حال انجام آن هستید، بستگی دارد.
برای انجام یک پروژه جوشکاری خاص، همیشه باید به عوامل مختلفی از جمله نوع مواد، تعداد، هزینه، تجهیزات و نیازهای پس‌پردازشی توجه کنید.
در حال حاضر، هر دو روش جوشکاری محبوب و به طور گسترده استفاده می‌شوند. میتوان انتظار داشت که در دهه‌های آینده پیشرفت‌های خلاقانه‌ای در این زمینه به وجود آید.
