تصور کنید مشغول کار هستید، صدای دلنشین سنگ‌زنی یا جرقه های زیبای جوشکاری… اما ناگهان، یک سوزش وحشتناک در چشمتان! انگار تیغی به چشمتان کشیده باشند. این حس آشنا، میتواند نشانه ورود پلیسه چشم باشد؛ ذره‌ای ریز اما خطرناک که میتواند لذت کارتان را به کابوسی دردناک تبدیل کند.
شاید فکر کنید پلیسه چشم فقط یک اتفاق ساده است و خودش خوب می‌شود. اما بی‌توجهی به این “مهمان ناخوانده” میتواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد؛ از عفونت‌های شدید و زخم قرنیه گرفته تا آسیب‌های دائمی به بینایی.
در این راهنمای جامع، با هم به دنیای پلیسه‌های چشم سفر می‌کنیم. از چیستی و چگونگی ورود آن‌ها به چشم می‌گوییم، علائم هشداردهنده را بررسی می‌کنیم، خطرات پنهان را آشکار می‌سازیم و در نهایت، قدم به قدم شما را با روش‌های پیشگیری، کمک‌های اولیه و درمان‌های پزشکی آشنا می‌کنیم. پس اگر سلامتی چشمانتان برایتان اهمیت دارد، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
پلیسه، ذره‌ای بسیار ریز و برنده از فلز، سنگ یا مواد دیگر است که در حین فرآیندهایی مانند سنگ‌زنی، جوشکاری، برشکاری و تراشکاری تولید می‌شود. این ذرات، با سرعت و نیروی زیادی پرتاب می‌شوند و می‌توانند به راحتی وارد چشم شوند.
در حین سنگ‌زنی، ذرات ریز سنگ و فلز جدا شده و به اطراف پرتاب می‌شوند. در جوشکاری نیز، همچون برق زدگی چشم ، ذرات فلز مذاب و اکسیدهای فلزی به صورت جرقه‌های ریز در هوا معلق می‌شوند. اگر از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده نکنید، این ذرات به راحتی می‌توانند به چشم شما راه پیدا کنند.
پلیسه به دلیل اندازه کوچک و سرعت بالایی که دارد، میتواند به راحتی از سد دفاعی پلک‌ها و مژه‌ها عبور کند و به سطح چشم بچسبد یا حتی به داخل بافت‌های چشم نفوذ کند.
ورود پلیسه به چشم، همیشه با درد شدید همراه نیست. گاهی اوقات، علائم خفیف هستند و به تدریج ظاهر می‌شوند. اما به طور کلی، شایع‌ترین علائم و نشانه‌های ورود پلیسه به چشم عبارتند از:
سوزش و خارش: اولین و شایع‌ترین علامت، احساس سوزش و خارش در چشم است.
قرمزی: سفیدی چشم ممکن است قرمز و ملتهب شود.
اشک‌ریزش: چشم به طور غیرارادی شروع به تولید اشک می‌کند.
احساس جسم خارجی: حس می‌کنید چیزی در چشمتان گیر کرده است.
تاری دید: ممکن است دیدتان کمی تار شود.
حساسیت به نور: نور زیاد باعث درد و ناراحتی بیشتر می‌شود.
درد: در موارد شدیدتر، ممکن است درد شدیدی در چشم احساس کنید.
نکته مهم: گاهی اوقات، علائم ورود پلیسه به چشم بلافاصله ظاهر نمی‌شوند. ممکن است چند ساعت یا حتی یک روز طول بکشد تا علائم خود را نشان دهند. بنابراین، اگر در معرض خطر ورود پلیسه به چشم بوده‌اید، حتماً چشمان خود را به دقت بررسی کنید و در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی، به پزشک مراجعه کنید.
ویدئو راهکار خارج کردن پلیسه از چشم
| نوع | راهکار | توضیحات |
|---|---|---|
| پیشگیری | استفاده از عینک ایمنی | در هنگام کار با ابزارهایی که احتمال پرتاب تراشه دارند (مانند سنگ فرز، دریل و ...) حتما از عینک ایمنی مناسب استفاده کنید. |
| محافظت از محیط کار | اطراف محل کار را تا حد امکان با حفاظ بپوشانید تا از پرتاب ذرات به اطراف جلوگیری شود. | |
| رعایت فاصله ایمن | هنگام کار دیگران با ابزارهای پرخطر، فاصله ایمن را رعایت کنید. | |
| درمان | شستشوی چشم | در صورت ورود جسم خارجی، چشم را با آب تمیز و فراوان یا محلول شستشوی چشم (سرم فیزیولوژی) به آرامی بشویید. هرگز چشم را نمالید. |
| استفاده از قطره اشک مصنوعی | برای تسکین سوزش و کمک به خروج ذرات ریز، می‌توانید از قطره اشک مصنوعی استفاده کنید. | |
| مراجعه به پزشک | اگر جسم خارجی خارج نشد، درد شدید داشتید، یا تاری دید پیدا کردید، حتما به چشم‌پزشک مراجعه کنید. | |
| عدم دستکاری | به هیچ عنوان سعی نکنید با وسایلی مثل موچین یا دستمال جسم خارجی را از چشم خارج کنید این کار میتواند اسیب جدی به چشم وارد کند. |
منبع: weldskill
شاید فکر کنید پلیسه چشم یک مشکل کوچک است و خود به خود برطرف می‌شود. اما این تصور کاملاً اشتباه است! بی‌توجهی به پلیسه چشم میتواند عوارض جدی و جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد:
عفونت چشم: پلیسه میتواند باعث ایجاد عفونت در چشم شود. عفونت چشم میتواند باعث قرمزی، تورم، درد و ترشحات چرکی شود.
زخم قرنیه: پلیسه میتواند سطح قرنیه (لایه شفاف جلوی چشم) را خراش دهد و باعث ایجاد زخم قرنیه شود. زخم قرنیه میتواند باعث درد شدید، تاری دید و حساسیت به نور شود.
آسیب‌های جدی‌تر: در موارد نادر، پلیسه میتواند به لایه‌های عمیق‌تر چشم نفوذ کند و باعث آسیب به عدسی، شبکیه و سایر ساختارهای داخلی چشم شود.
از دست دادن بینایی: در موارد بسیار شدید و نادر، بی‌توجهی به پلیسه چشم میتواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود.
اگر شک دارید که پلیسه وارد چشمتان شده، به هیچ وجه چشم خود را نمالید! مالیدن چشم میتواند باعث خراشیدگی بیشتر قرنیه و نفوذ عمیق‌تر پلیسه شود.
مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
1. دست‌های خود را بشویید: قبل از هر اقدامی، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید تا از ورود آلودگی به چشم جلوگیری کنید.
2. چشم خود را با آب تمیز و فراوان بشویید: به مدت حداقل 15 دقیقه، چشم خود را با آب تمیز و ولرم بشویید. سر خود را به یک طرف خم کنید و اجازه دهید آب از گوشه داخلی چشم به سمت بیرون جریان پیدا کند.
3. از محلول شستشوی چشم استفاده کنید (اگر در دسترس است): محلول‌های شستشوی چشم استریل هستند و می‌توانند به خارج کردن پلیسه و کاهش التهاب کمک کنند.
4. پلک خود را به آرامی بالا و پایین بکشید: این کار میتواند به حرکت پلیسه به سمت بیرون کمک کند.
5. از یک آینه استفاده کنید: اگر می‌توانید، از یک آینه استفاده کنید تا ببینید آیا می‌توانید پلیسه را در چشم خود ببینید.
6. اگر پلیسه را نمی‌بینید یا نمی‌توانید آن را خارج کنید، به پزشک مراجعه کنید: هرگز سعی نکنید پلیسه را با وسایل تیز یا غیر استریل خارج کنید.
اگر درد شدید دارید.
اگر دیدتان تار شده است.
اگر به نور حساسیت دارید.
اگر نمی‌توانید پلیسه را از چشم خود خارج کنید.
اگر علائم شما بعد از 24 ساعت بهبود نیافت.
پزشک متخصص چشم، پس از معاینه دقیق چشم شما، از روش‌های زیر برای خارج کردن پلیسه استفاده می‌کند:
1. استفاده از قطره‌های بی‌حسی: برای کاهش درد و ناراحتی، پزشک از قطره‌های بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند.
2. خارج کردن پلیسه با ابزارهای مخصوص: پزشک با استفاده از ابزارهای ظریف و استریل، مانند سوزن‌های مخصوص یا سواپ‌های پنبه‌ای، پلیسه را از چشم شما خارج می‌کند.
3. تجویز داروهای لازم: پس از خارج کردن پلیسه، پزشک ممکن است داروهایی مانند قطره‌های آنتی‌بیوتیک (برای جلوگیری از عفونت) و قطره‌های ضد التهاب (برای کاهش التهاب) تجویز کند.
4. پانسمان چشم (در صورت نیاز): در برخی موارد، ممکن است پزشک برای محافظت از چشم و تسریع بهبودی، چشم شما را پانسمان کند.
پیشگیری، مهم‌ترین اصل همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با رعایت نکات ایمنی ساده، می‌توانید از ورود پلیسه به چشم خود جلوگیری کنید:
همیشه از عینک ایمنی استفاده کنید: مهم‌ترین و ضروری‌ترین وسیله حفاظتی، عینک ایمنی است. عینک ایمنی باید دارای استانداردهای لازم باشد و به طور کامل چشم‌های شما را پوشش دهد.
عینک ایمنی جوشکاری: این عینک‌ها دارای شیشه‌های تیره‌رنگ هستند که از چشم‌ها در برابر اشعه‌های مضر جوشکاری محافظت می‌کنند.
عینک ایمنی سنگ‌زنی: این عینک‌ها دارای شیشه‌های شفاف و مقاوم در برابر ضربه هستند که از چشم‌ها در برابر ذرات پرتاب‌شده محافظت می‌کنند.
از محافظ صورت (شیلد) استفاده کنید: شیلد صورت، یک لایه حفاظتی اضافی است که میتواند از کل صورت شما در برابر ذرات و جرقه‌ها محافظت کند. استفاده از شیلد به همراه عینک ایمنی، بهترین محافظت را برای شما فراهم می‌کند.
سایر نکات ایمنی:
تنظیم صحیح دستگاه‌ها: قبل از شروع کار، مطمئن شوید که دستگاه‌های شما به درستی تنظیم شده‌اند و حفاظ‌های ایمنی آن‌ها در جای خود قرار دارند.
استفاده از تهویه مناسب: در محیط‌های بسته، از تهویه مناسب استفاده کنید تا ذرات معلق در هوا کاهش یابند.
رعایت فاصله ایمن: از نزدیک شدن بیش از حد به محل کار خودداری کنید.
آموزش صحیح: اگر در زمینه جوشکاری یا سنگ‌زنی تازه‌کار هستید، حتماً آموزش‌های لازم را ببینید و از افراد باتجربه کمک بگیرید.
آیا می‌توانم خودم پلیسه را از چشمم خارج کنم؟
اگر پلیسه سطحی باشد و بتوانید آن را ببینید، می‌توانید با شستشوی فراوان چشم با آب تمیز، آن را خارج کنید. اما اگر پلیسه عمیق باشد یا نتوانید آن را ببینید، هرگز سعی نکنید خودتان آن را خارج کنید و حتماً به پزشک مراجعه کنید.
آیا بعد از خارج کردن پلیسه، نیاز به مراقبت خاصی هست؟
بله، حتماً داروهایی که پزشک تجویز کرده را به طور منظم مصرف کنید و از مالیدن چشم خودداری کنید. همچنین، تا چند روز از انجام فعالیت‌هایی که ممکن است باعث تحریک چشم شوند، خودداری کنید.
آیا استفاده از عینک ایمنی معمولی کافی است؟
خیر، عینک‌های ایمنی معمولی برای محافظت از چشم در برابر پلیسه کافی نیستند. حتماً از عینک‌های ایمنی مخصوص جوشکاری یا سنگ‌زنی استفاده کنید.
پلیسه چشم، خطری پنهان اما جدی در محیط‌های کاری است. با رعایت نکات ایمنی ساده و استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب، می‌توانید از چشمان خود محافظت کنید و از عوارض ناخوشایند ورود پلیسه به چشم جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که سلامتی چشمان شما، ارزشمندترین دارایی شماست.
ممنون بابت اطلاعات ارزشمندتان در مورد پلیسه چشم آیا مطلبی در
مورد برق زدگی چشم هم دارید
درود بله داریم میتونید رد لینک زیر دلایل برق زدگی جشم رو مطالعه کنید و نحوره راهکار جلوگیری از برق زدگی شچم و بهترین قطره مناسب برای برق زدگی چشم رو هم بهش اشاره کردیم
بهترین قطره چشم برای جوشکاری [برق زدگی چشم]