در این مطلب قصد داریم به یکی از تخصصی‌ترین روش‌های جوشکاری یعنی جوشکاری سربالا CO2 بپردازیم. امروزه با توجه به گسترش صنعت و نیاز به جوشکاری در موقعیت‌های مختلف، یادگیری این تکنیک برای جوشکاران حرفه‌ای ضروری است.
موقعیت‌های مختلفی برای جوشکاری CO2 وجود دارد: تخت، افقی، بالاسر و عمودی (سربالا). اگرچه بیشتر جوشکاری‌ها در حالت تخت انجام می‌شود زیرا ساده‌تر است، اما در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و ساختمانی، جوشکاری سربالا اجتناب‌ناپذیر است. در مواردی که قطعه فلزی به صورت عمودی نصب شده باشد، جوشکار باید مهارت کافی در اجرای جوش سربالا را داشته باشد.
جوشکاری سربالا CO2 در کاربردهای متنوعی مانند جوش‌های سازه‌ای ساختمان‌ها، ساخت مخازن صنعتی و جوشکاری لوله مورد نیاز است. بسیاری از این جوش‌ها روی فلزات ضخیم و سنگین انجام می‌شود که امکان تغییر موقعیت آن‌ها به حالت تخت وجود ندارد. به همین دلیل، تسلط بر تکنیک‌های جوشکاری سربالا برای جوشکاران حرفه‌ای ضروری است.
به دلیل نیروی جاذبه، جوشکاری سربالا یکی از چالش‌برانگیزترین موقعیت‌های جوشکاری محسوب می‌شود، اما مهارتی بسیار ارزشمند در صنعت جوشکاری به شمار می‌آید. اگرچه یادگیری آن نیازمند تمرین و صبر است، اما با رعایت اصول فنی و استفاده از تکنیک‌های تخصصی، می‌توانید به جوش سربالای با کیفیت عالی دست پیدا کنید.
به طور کلی، جوشکاری سربالا با دستگاه CO2 بسیار شبیه به جوشکاری معمولی CO2 است، با این تفاوت که نیاز به برخی تنظیمات جزئی دارد. برای دستیابی به یک جوش سربالای با نفوذ مناسب، تنها کافی است تنظیمات دستگاه را کاهش داده و از تکنیک مثلثی استفاده کنید. اجازه دهید این موضوع را دقیق‌تر توضیح دهیم.
در جوشکاری سربالا، شما با نیروی جاذبه مبارزه می‌کنید. این یعنی اگر حوضچه مذاب خیلی روان باشد، کنترل آن دشوار خواهد شد. در این حالت، بیشتر مذاب به سمت پایین چکه کرده یا از درز جوش خارج می‌شود.
به همین دلیل، اولین قدم برای دستیابی به یک جوش سربالای مناسب، کاهش تنظیمات دستگاه است. لازم نیست تنظیمات را خیلی کم کنید؛ همچنان باید حرارت کافی برای نفوذ در فلز وجود داشته باشد. توصیه می‌کنیم نسبت به تنظیمات معمول جوشکاری تخت، ولتاژ را حدود ۳ تا ۴ ولت و سرعت سیم را ۵ تا ۶ واحد کاهش دهید.
به عنوان مثال: فرض کنید در حال جوشکاری فولاد ۶ میلیمتری با سیم ۰.۸ میلیمتری هستید. برای جوشکاری استاندارد در حالت تخت، تنظیمات اینورتر جوشکاری باید حدود ۲۳ ولت (ولتاژ) و ۱۲ متر بر دقیقه (سرعت سیم) باشد. برای جوشکاری سربالا روی همان فلز، باید تنظیمات را به حدود ۱۹-۲۰ ولت و ۶-۷ متر بر دقیقه کاهش دهید.
پس از تنظیم دستگاه به نحوی که مذاب از درز جوش خارج نشود، قدم دوم تکنیک جوشکاری است. اینجاست که تکنیک مثلثی اهمیت پیدا می‌کند.
| ضخامت تقریبی (میلی‌متر) | ARV (ولت) | جریان (آمپر) | سرعت تغذیه سیم مناسب (متر بر دقیقه) |
|---|---|---|---|
| 1 میلی‌متر | 16 تا 17 ولت | 65 تا 80 آمپر | 2.8 تا 3.8 متر بر دقیقه |
| 1.2 میلی‌متر | 18 تا 19 ولت | 70 تا 85 آمپر | 3.2 تا 4 متر بر دقیقه |
| 1.6 میلی‌متر | 19 تا 20 ولت | 85 تا 95 آمپر | 4 تا 4.8 متر بر دقیقه |
| 2 میلی‌متر | 19 تا 20 ولت | 110 تا 125 آمپر | 5.8 تا 7 متر بر دقیقه |
| 2.5 میلی‌متر | 20 تا 21 ولت | 125 تا 140 آمپر | 7 تا 8.4 متر بر دقیقه |
| 3 میلی‌متر | 20 تا 21 ولت | 125 تا 140 آمپر | 7 تا 8.4 متر بر دقیقه |
تکنیک مثلثی دقیقاً همان چیزی است که از نامش پیداست. شما باید تورچ را طوری حرکت دهید که انگار در حال ترسیم مثلث هستید. با استفاده از این تکنیک، می‌توانید کنترل بهتری روی حوضچه مذاب داشته و نفوذ مناسبی در درز جوش ایجاد کنید.
حرکت تورچ به شکل مثلثی همچنین به پخش بهتر حرارت کمک می‌کند. به جای تمرکز حرارت در یک نقطه، گرما به طور مداوم در اطراف درز جوش حرکت می‌کند و دمای کلی را پایین نگه می‌دارد.
1. در جوشکاری سربالا، قوس را از وسط درز شروع نکنید. تورچ را با زاویه به یک سمت قرار دهید. چه در جوش لب به لب و چه در جوش گوشه، شما همیشه یک قطعه سمت چپ و یک قطعه سمت راست خواهید داشت.
2. مهم نیست از کدام سمت شروع کنید. فرض کنیم از سمت چپ شروع می‌کنید:
– ابتدا تورچ را از چپ به راست، مستقیم روی درز حرکت دهید
– یک پایه اولیه ایجاد کنید قبل از اینکه وارد حرکت مثلثی شوید
– سپس به صورت مورب از سمت راست به سمت مرکز درز جوشکاری کنید
– در نهایت به صورت مورب به سمت پایین، کمی بالاتر از نقطه شروع جوش حرکت کنید
این حرکت کامل شبیه یک مثلث است. برای ادامه کار، این مراحل را تکرار کنید: مستقیم، مورب بالا، مورب پایین.
نکات مهم:
- تورچ را تا حد ممکن نزدیک به درز نگه دارید
- مکث کوتاه در کناره‌ها و ضربه زدن به وسط درز به نفوذ بهتر کمک می‌کند
- این کار باعث می‌شود جوش صاف‌تر در درز بنشیند
علاوه بر تکنیک مثلثی، روش دیگری به نام V معکوس نیز برای جوشکاری سربالا وجود دارد. این تکنیک دقیقاً همانطور که از نامش پیداست عمل می‌کند و اصول آن مشابه تکنیک مثلثی است. در این روش، سه نقطه V به شما اجازه می‌دهد تا در هر دو طرف ذوب مناسب داشته و در وسط نفوذ کنید.
به طور کلی، تمام تکنیک‌های جوشکاری سربالا یک هدف مشترک دارند: حفظ حوضچه مذاب در درز جوش و نفوذ مناسب در گوشه‌ها و ریشه جوش.
پس از اتمام پاس ریشه، دیگر نیازی به استفاده از تکنیک مثلثی (یا سایر تکنیک‌ها) در پاس‌های دوم یا سوم (یا بیشتر) نیست. هدف از پاس‌های دوم و سوم، تقویت یا روکش جوش است، بنابراین آن دستکاری‌های پیچیده تورچ ضروری نیست.
تکنیک موجی ساده:
- یک حرکت موجی کوچک کافی است
- در لبه‌ها مکث کنید تا اطمینان حاصل شود همه چیز به خوبی در هم آمیخته می‌شود
- اگر در لبه‌ها مکث نکنید، خطر ایجاد بریدگی کناره در جوش وجود دارد
- بریدگی کناره یک عیب جوشکاری است که نیاز به اصلاح دارد- با حفظ اتصال مناسب لبه‌ها، می‌توانید یک جوش سربالای حرفه‌ای ایجاد کنید.
در ضمن اگر میخوای با الگوهای دیگه در جوشکاری CO2 آشنا بشی به لینک زیر برو:
۶ الگوی کاربردی در جوشکاری میگ [آموزش+تصویر]
آلودگی قطعه را از میان ببرید :
- قبل از شروع، مطمئن شوید که سطوح درز از هر نوع آلاینده پاک شده‌اند. هرگونه ریز باقی‌مانده می‌تواند کیفیت جوش را تحت تأثیر قرار دهد.
انتخاب سیم و گاز مناسب:
- سیم MIG مناسب را بر اساس ماده‌ای که جوش می‌دهید انتخاب کنید (مانند ER70S-6 برای فولاد کم‌کربن). از گاز محافظ مناسب (معمولاً ترکیب آرگون و CO₂) برای حفاظت از حوضچه جوش استفاده کنید.
بهینه‌سازی نرخ جریان گاز:
- نرخ جریان گاز را به طور مداوم (معمولاً 20-25 CFH) نگه دارید تا از اکسیداسیون جلوگیری شود. محافظت مناسب از حوضچه جوش، جوشی خالص و بدون آلاینده ایجاد می‌کند.
طول خروج سیم (Electrode Stickout):
- طول خروج سیم (فاصله بین سر نوک تماس و قطعه کار) را حدود 1/4 اینچ (6 میلی‌متر) نگه دارید. طول خروج سیم مناسب، عملکرد پایدار قوس را تضمین می‌کند.
کنترل سرعت حرکت:
- با سرعتی متعادل حرکت کنید اما خیلی سریع نباشید. حرکت خیلی آهسته می‌تواند منجر به تجمع حرارت بیش از حد شود. سعی کنید سرعت حرکت مداوم را حفظ کنید تا شکل یکنواخت جوش به دست آید.
تکنیک پیچش (Weave Technique):
- برای جوشکاری عمودی به سمت بالا، از حرکت کمی یکطرفه به یکطرفه (پیچش) استفاده کنید. الگوی “سلسله‌های دیم” (Stack of Dimes) نفوذ خوب و شکل جذاب جوش را تضمین می‌کند.
کنترل حوضچه مذاب:
- به حوضچه مذاب توجه کنید. تکنیک خود را بر اساس نیاز برای حفظ کنترل حوضچه مذاب تنظیم کنید.
تمرین و صبر:
- جوشکاری عمودی نیاز به تمرین دارد. با قطعات اضافی شروع کنید تا مهارت‌های خود را بهبود دهید. صبور باشید و تمرکز خود را بر حفظ طول قوس متعادل قرار دهید.
واقعا مطالبتون حرف نداره
سپاس از شما
مثل همیشه عالی
لطف دارید