جوشکاری، هنری صنعتی و حیاتی است که با دقت و مهارت فراوان همراه است، اما در عین حال، این حرفه با خطرات بالقوه متعددی نیز روبروست. از سوختگی‌های شدید گرفته تا آسیب‌های چشمی و مشکلات تنفسی، همگی می‌توانند سلامت و آینده شغلی جوشکاران عزیز را تهدید کنند. از این رو، داشتن پوشش بیمه‌ای مناسب برای این قشر زحمتکش، نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت انکارناپذیر است. در آموزشگاه جوشکاری ولداسکیل، ما به اهمیت سلامت و امنیت شغلی شما واقفیم و این مطلب را به منظور ارائه راهنمایی جامع و کامل در خصوص انواع بیمه‌های موجود برای جوشکاران در ایران، منطبق با قوانین کار و تامین اجتماعی، تهیه کرده‌ایم تا به تمامی سوالات شما در این زمینه پاسخ دهیم.
بیمه برای جوشکاران نقش یک سپر حفاظتی را ایفا می‌کند. این پوشش حیاتی، نه تنها در مواجهه با حوادث ناگوار شغلی و بیماری‌های احتمالی ناشی از کار، هزینه‌های درمانی را پوشش می‌دهد، بلکه آینده مالی و بازنشستگی آن‌ها را نیز تضمین می‌کند. در واقع، بیمه به جوشکاران امکان می‌دهد تا با آرامش خاطر بیشتری به فعالیت حرفه‌ای خود بپردازند و نگران پیامدهای مالی ناشی از خطرات احتمالی شغلشان نباشند.
جوشکاری, به دلیل ماهیت پرخطر و شرایط خاص کاری، در بسیاری از موارد جزو مشاغل سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود. این طبقه‌بندی بر اساس قانون مشاغل سخت و زیان‌آور صورت می‌گیرد و مزیت اصلی آن برای جوشکاران، احتساب هر سال سابقه کار در این مشاغل به میزان یک و نیم سال برای بازنشستگی است. این بدان معناست که جوشکاران می‌توانند با سابقه کار کمتر، زودتر بازنشسته شوند و از مزایای بازنشستگی پیش از موعد بهره‌مند گردند.
پاسخ منفی است. طبقه‌بندی یک شغل به عنوان سخت و زیان‌آور، نیازمند بررسی دقیق شرایط محیط کار و نوع فعالیت است. در حالی که جوشکاری در محیط‌های بسته مانند مخازن، به دلیل مواجهه با گازهای سمی و فضای محدود، به وضوح جزو این دسته قرار می‌گیرد، سایر انواع جوشکاری نیز در صورت وجود شرایط خاص و عدم رعایت استانداردهای ایمنی کافی، می‌توانند توسط کمیته‌های مربوطه (کمیته بدوی و تجدید نظر مشاغل سخت و زیان‌آور در استان‌ها) به عنوان مشاغل سخت شناخته شوند.
این کمیته‌ها با بررسی محیط کار و خطرات موجود، در مورد سخت و زیان‌آور بودن شغل تصمیم‌گیری می‌کنند. بنابراین، صرفاً جوشکاری مخازن نیست که سخت و زیان‌آور محسوب می‌شود، بلکه هر نوع جوشکاری که شرایط لازم را داشته باشد، می‌تواند مشمول این قانون گردد و برای آن درخواست بررسی ارائه شود.
در ایران، جوشکاران بسته به نوع فعالیت و رابطه کاری خود، می‌توانند تحت پوشش یکی از انواع بیمه‌های تامین اجتماعی قرار گیرند. این تقسیم‌بندی به آن‌ها اجازه می‌دهد تا متناسب با شرایط استخدامی یا خویش‌فرمایی خود، بهترین گزینه بیمه‌ای را انتخاب کنند. این بخش به بررسی سه نوع اصلی بیمه پایه شامل بیمه اجباری، بیمه اختیاری و بیمه حرف و مشاغل آزاد می‌پردازد که هر یک ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند.
بیمه اجباری، که به آن بیمه کارگری نیز گفته می‌شود، سنگ بنای تامین اجتماعی برای جوشکارانی است که در استخدام یک کارفرما فعالیت می‌کنند. این نوع بیمه، بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، الزامی بوده و مسئولیت آن به عهده کارفرما است. جوشکارانی که در کارگاه‌ها، شرکت‌ها یا پروژه‌های ساختمانی مشغول به کار هستند و حقوق و دستمزد دریافت می‌کنند، مشمول این نوع بیمه می‌شوند. بیمه اجباری کامل‌ترین پوشش‌های تامین اجتماعی را ارائه می‌دهد و مزایای گسترده‌ای را برای بیمه‌شده و خانواده‌اش به ارمغان می‌آورد که در ادامه به تفصیل به آن‌ها خواهیم پرداخت.
بیمه اجباری کامل‌ترین پوشش‌های تامین اجتماعی را شامل می‌شود:
حق بیمه اجباری معادل 30% از حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه است که:
مسئولیت بیمه کردن جوشکار در بیمه اجباری بر عهده کارفرما است.
سامانه خدمات الکترونیکی تامین اجتماعی: eservices.tamin.ir (برای کارفرمایان جهت ارسال لیست و پرداخت حق بیمه)
وبسایت سازمان تامین اجتماعی: tamin.ir (برای اطلاعات عمومی و قوانین)
بیمه اختیاری، راهکاری مناسب برای جوشکارانی است که پیش از این سابقه پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی داشته‌اند اما در حال حاضر تحت پوشش بیمه اجباری قرار ندارند. این نوع بیمه به آن‌ها امکان می‌دهد تا به صورت مستقل و با پرداخت حق بیمه توسط خودشان، سابقه بیمه‌ای خود را ادامه دهند و از مزایای بازنشستگی و درمانی برخوردار شوند. این گزینه برای جوشکاران آزادکار یا کسانی که به طور موقت از کار بیکار شده‌اند و نمی‌خواهند سابقه بیمه‌شان قطع شود، بسیار مفید است. برای استفاده از این بیمه، داشتن حداقل ۳۰ روز سابقه بیمه قبلی الزامی است.
بیمه اختیاری پوشش‌های اصلی بیمه تامین اجتماعی را شامل می‌شود، اما بیمه بیکاری را پوشش نمی‌دهد.
حق بیمه اختیاری بر اساس درصدی از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار (یا دستمزد انتخابی بیمه‌شده که نباید کمتر از حداقل باشد) محاسبه می‌شود. بیمه‌شده می‌تواند یکی از نرخ‌های زیر را انتخاب کند:
| درصد حق بیمه | پوشش‌ها |
|---|---|
| 12% | شامل بازنشستگی و فوت (پس از بازنشستگی). |
| 14% | شامل بازنشستگی، فوت (قبل و بعد از بازنشستگی). |
| 18% | شامل بازنشستگی، فوت (قبل و بعد از بازنشستگی) و از کارافتادگی. |
سامانه خدمات الکترونیکی تامین اجتماعی: eservices.tamin.ir (برای ثبت درخواست و پرداخت حق بیمه)
بیمه حرف و مشاغل آزاد نیز مانند بیمه اختیاری، برای جوشکارانی که به صورت خویش‌فرما و مستقل فعالیت می‌کنند و کارفرمایی ندارند، طراحی شده است. تفاوت کلیدی این نوع بیمه با بیمه اختیاری در این است که برای ثبت‌نام در آن، نیازی به داشتن سابقه بیمه قبلی نیست. این ویژگی، بیمه حرف و مشاغل آزاد را به گزینه‌ای ایده‌آل برای جوشکارانی تبدیل می‌کند که برای اولین بار قصد دارند خود را بیمه کنند و هیچ سابقه بیمه‌ای ندارند یا سابقه آن‌ها کمتر از حد نصاب بیمه اختیاری است. این بیمه نیز پوشش‌های مهمی را ارائه می‌دهد.
بیمه حرف و مشاغل آزاد نیز مانند بیمه اختیاری، بیمه بیکاری را پوشش نمی‌دهد.
حق بیمه حرف و مشاغل آزاد نیز بر اساس درصدی از حداقل دستمزد مصوب (یا دستمزد انتخابی بیمه‌شده) محاسبه می‌شود و دارای سه نرخ انتخابی است:
| درصد حق بیمه | پوشش‌ها |
|---|---|
| 12% | شامل بازنشستگی و فوت (پس از بازنشستگی). |
| 14% | شامل بازنشستگی، فوت (قبل و بعد از بازنشستگی). |
| 18% | شامل بازنشستگی، فوت (قبل و بعد از بازنشستگی) و از کارافتادگی. |
مراحل ثبت نام و انعقاد قرارداد دقیقاً مشابه بیمه اختیاری است:
سامانه خدمات الکترونیکی تامین اجتماعی: eservices.tamin.ir (برای ثبت درخواست و پرداخت حق بیمه)
| نوع بیمه | سابقه قبلی مورد نیاز | پوشش بیمه بیکاری | مسئول پرداخت حق بیمه | مزایای اصلی |
|---|---|---|---|---|
| بیمه اجباری (کارگری) | نیاز نیست | دارد | کارفرما (23% سهم کارفرما، 7% سهم کارگر) | بازنشستگی، درمانی، بیکاری، ازکارافتادگی، فوت، حوادث ناشی از کار، کمک‌هزینه ازدواج و بارداری |
| بیمه اختیاری (خویش‌فرما) | حداقل 30 روز سابقه | ندارد | خود شخص (12%، 14% یا 18% از دستمزد انتخابی) | بازنشستگی، درمانی، ازکارافتادگی، فوت |
| بیمه حرف و مشاغل آزاد | نیاز نیست | ندارد | خود شخص (12%، 14% یا 18% از دستمزد انتخابی) | بازنشستگی، درمانی، ازکارافتادگی، فوت |
*مبالغ بیمه مشاغل آزاد و اختیاری در تصویر بر اساس مقدار ثابت ماهانه/سالانه ارائه شده‌اند و تفکیک ۳۰ یا ۳۱ روزه ماه برای آن‌ها در منبع ذکر نشده است.
بیمه تکمیلی درمانی، پوششی فراتر از بیمه‌های پایه (مانند تامین اجتماعی) است که برای جبران هزینه‌های درمانی که توسط بیمه‌های پایه پوشش داده نمی‌شوند یا سقف تعهدات آن‌ها پایین است، طراحی شده است. این بیمه به جوشکاران و خانواده‌هایشان این امکان را می‌دهد تا با آرامش خاطر بیشتری به خدمات درمانی با کیفیت دسترسی پیدا کنند و نگران هزینه‌های سنگین پزشکی نباشند. بیمه تکمیلی، مکملی برای بیمه‌های پایه است و بدون داشتن بیمه پایه (اجباری، اختیاری، مشاغل آزاد و...) امکان استفاده از آن وجود ندارد.
بیمه تکمیلی طیف وسیعی از هزینه‌های درمانی را پوشش می‌دهد که مهمترین آن‌ها عبارتند از:
بیمه تکمیلی معمولاً در سه قالب اصلی ارائه می‌شود:
وبسایت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران: centinsur.ir (برای کسب اطلاعات عمومی و نظارت بر شرکت‌های بیمه)
(برای خرید بیمه تکمیلی، باید به وبسایت یا نمایندگی‌های شرکت‌های بیمه خصوصی مراجعه نمایید.)
در نهایت، بیمه برای جوشکاران نه تنها یک ضرورت قانونی، بلکه یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای حفظ سلامت و تضمین آینده‌ای امن و آرام است. با انتخاب صحیح نوع بیمه پایه (اجباری، اختیاری یا حرف و مشاغل آزاد) و تکمیل آن با یک بیمه تکمیلی مناسب، می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتری به فعالیت حرفه‌ای خود ادامه دهید. این پوشش‌ها، شما را در برابر حوادث، بیماری‌ها و نیازهای درمانی غیرمنتظره محافظت می‌کنند و مسیر بازنشستگی شما را هموار می‌سازند. اگر نیاز به مشاوره بیشتر در این زمینه دارید، می‌توانید با شماره‌های 02166000448 و 09376060577 تماس حاصل فرمایید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.
خیر، بیمه خویش‌فرما (اختیاری) برای جوشکارانی مناسب است که حداقل 30 روز سابقه پرداخت حق بیمه قبلی داشته باشند. اگر سابقه بیمه ندارید، باید از بیمه حرف و مشاغل آزاد استفاده کنید که نیازی به سابقه قبلی ندارد.
تفاوت اصلی در شرط داشتن سابقه بیمه قبلی است. برای بیمه اختیاری، حداقل 30 روز سابقه بیمه قبلی الزامی است، در حالی که برای بیمه حرف و مشاغل آزاد نیازی به سابقه قبلی نیست و افراد بدون سابقه نیز می‌توانند از آن استفاده کنند. هر دو نوع، بیمه بیکاری را پوشش نمی‌دهند.
خیر، بیمه تکمیلی درمانی مکملی برای بیمه‌های پایه است. برای خرید و استفاده از بیمه تکمیلی، حتماً باید تحت پوشش یکی از بیمه‌های پایه مانند تامین اجتماعی (اجباری، اختیاری، مشاغل آزاد)، خدمات درمانی، نیروهای مسلح و... باشید.
بله، بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، تمامی کارفرمایان موظفند کارکنان خود (از جمله جوشکاران) را تحت پوشش بیمه اجباری تامین اجتماعی قرار دهند و حق بیمه آن‌ها را پرداخت کنند. عدم انجام این کار تخلف محسوب می‌شود.
شما می‌توانید با مراجعه به سامانه خدمات الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی به آدرس eservices.tamin.ir و ثبت‌نام در آن، به سوابق بیمه‌ای خود دسترسی پیدا کنید و آن‌ها را مشاهده و دریافت نمایید.
بیمه اجباری کامل‌ترین پوشش‌ها را ارائه می‌دهد. مهمترین مزایای خاص آن که در بیمه‌های اختیاری و مشاغل آزاد وجود ندارد، شامل پوشش «بیمه بیکاری» (در صورت از دست دادن شغل غیرارادی) و «حوادث و بیماری‌های ناشی از کار» با پوشش کامل‌تر است.
جوشکاران خویش‌فرما می‌توانند یکی از سه نرخ 12%، 14% یا 18% از دستمزد مبنای انتخابی خود را (که نباید کمتر از حداقل دستمزد مصوب باشد) به عنوان حق بیمه پرداخت کنند. هر درصد، پوشش‌های متفاوتی (بازنشستگی، فوت، ازکارافتادگی) را شامل می‌شود.
"دوره انتظار" به مدت زمانی پس از شروع قرارداد بیمه تکمیلی گفته می‌شود که در آن، بیمه‌گر تعهدی برای پرداخت برخی از هزینه‌های درمانی (مانند زایمان، جراحی‌های خاص یا بیماری‌های مزمن) ندارد. این دوره معمولاً برای بیمه‌های انفرادی طولانی‌تر از بیمه‌های گروهی است.
اگر به استخدام کارفرمای جدیدی درآید، کارفرمای جدید موظف به بیمه کردن او تحت بیمه اجباری است. اگر به صورت خویش‌فرما فعالیت کند، می‌تواند با مراجعه به تامین اجتماعی، بیمه خود را از اجباری به اختیاری (در صورت داشتن سابقه کافی) یا حرف و مشاغل آزاد تبدیل کند تا سابقه بیمه‌ای او قطع نشود.
در صورت خودداری کارفرما از بیمه کردن، جوشکار می‌تواند به اداره کار یا سازمان تامین اجتماعی شعبه مربوطه مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کند. سازمان تامین اجتماعی پس از بررسی و بازرسی، کارفرما را ملزم به پرداخت حق بیمه معوقه و جریمه‌های مربوطه خواهد کرد.
